انتشارگزارش پیو از تحولات هواداران ادیان در ماه های اخیر(ژوئن ۲۰۲۵)، مطالعات میان رشته ای دین و نیز مطالعات مهاجرت و دیاسپورا را با داده های جدید مواجه نموده است.پیو را در جهان بیشتر به نظرسنجی های آن می شناسند لکن پیو به داده های ثبتی و نیز بازسازی بانک های اطلاعات غیر ثبتی اش برای خوانش شاخص های کمی کشورهای مختلف هم می پردازد و به عنوان یکی از معتبر ترین مراکر اطلاعات تطبیقی کشورها شناخته می شود.این گزارش توسط توسط کنراد هکت،مارسین استوناوسکی،یونپینگ تانگ،استفانی کرامر،آن شیودالیا فهمی تدوین شده است
فصل دهم این گزارش به دین در اروپا اختصاص دارد.بر این اساس از سال ۲۰۲۰، اروپا حدود ۷۵۳ میلیون نفر جمعیت دارد که تنها ۲٪ بیشتر از سال ۲۰۱۰ است. تقریباً دو سوم اروپایی‌ها در سال ۲۰۲۰ مسیحی و یک چهارم آنها بی‌دین هستند. حدود ۶٪ از ساکنان اروپا مسلمان هستند.
در بسیاری از کشورهای اروپایی، الگویی از «تغییر مذهب» برای دهه‌ها وجود داشته است، به این صورت که افرادی که به عنوان مسیحی بزرگ شده‌اند، از نظر مذهبی بی‌اعتقاد می‌شوند . این بی‌اعتقادی گسترده به کاهش جمعیت مسیحیان اروپا و افزایش صفوف افراد بی‌اعتقاد مذهبی کمک کرده است.
بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، فرانسه و بریتانیا اکثریت مسیحی خود را از دست دادند و هلند اکثریت غیرمذهبی را به دست آورد.
تغییر مذهبی
بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، تعداد مطلق ( یا تعداد ) مسیحیان ۹٪ کاهش یافت و به ۵۰۵ میلیون نفر رسید. یهودیان نیز در سال ۲۰۲۰ با ۸٪ کاهش، به ۱.۳ میلیون نفر رسیدند. در همین حال، تعداد سایر گروه‌های مذهبی اصلی در اروپا افزایش یافت. افراد غیرمذهبی بیشترین افزایش را داشتند و در سال ۲۰۲۰ به ۱۹۰ میلیون نفر رسیدند (۳۷٪ افزایش). مسلمانان به ۴۶ میلیون نفر افزایش یافتند (۱۶٪ افزایش). جمعیت نسبتاً کوچک هندوها در اروپا نیز به طور قابل توجهی افزایش یافت و به ۲ میلیون نفر رسید (۳۰٪ افزایش).
همچنین تغییراتی در درصد (یا سهم ) این گروه‌ها از کل جمعیت اروپا مشاهده شد. بزرگترین عامل تغییر بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، عدم وابستگی مذهبی بود: سهم مسیحیان از جمعیت منطقه به ۶۷٪ کاهش یافت (۸ درصد کاهش)، در حالی که سهم افراد غیرمذهبی به ۲۵٪ افزایش یافت (۷ درصد افزایش). هر گروه دیگر در طول این دهه کمتر از ۱٪ تغییر را تجربه کرد.
مهاجرت به اروپا از کشورهای با اکثریت مسلمان در سایر نقاط جهان، به ویژه با ورود بسیاری از پناهندگان از سوریه، بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ بحث‌های عمومی زیادی را برانگیخت .
در مجموع، سهم جمعیت مسلمان اروپا در سال ۲۰۲۰ کمتر از ۱ درصد افزایش یافت و به ۶ درصد رسید، اما این تغییر به طور مساوی توزیع نشد. در سوئد، جایی که سیاست‌های دولت در قبال پناهندگان سوری سخاوتمندانه بود ، مسلمانان به ۸ درصد از ساکنان این کشور افزایش یافتند (۴ درصد افزایش، یا تقریباً دو برابر سهم جمعیت مسلمانان سوئد در سال ۲۰۱۰).
همچنین سهم مسلمانان از کل جمعیت در آلبانی حدود ۴ واحد درصد افزایش یافته است، جایی که آنها در سال ۲۰۱۰ اکثریت جمعیت را تشکیل می‌دادند. سهم مسلمانان در سایر کشورهای اروپایی پایدارتر بود. به عنوان مثال، در آلمان، جایی که موضع استقبال آنگلا مرکل، صدراعظم وقت، نسبت به پناهندگان مسلمان در سال ۲۰۱۵ بسیار بحث برانگیز بود ، مسلمانان حدود ۱ درصد به عنوان سهم جمعیت این کشور افزایش یافتند و ۷ درصد از ساکنان این کشور را در سال ۲۰۲۰ تشکیل دادند.
تغییر اساسی در داخل کشورها
در میان مناطق، اروپا بیشترین تعداد کشورها (۲۳) را دارد که تغییر قابل توجهی (۵ درصد یا بیشتر) در حداقل سهم یک گروه مذهبی از جمعیت خود تجربه کرده‌اند. هر تغییر از این دست در منطقه، نشان‌دهنده کاهش درصد مسیحیان بوده است. در بیشتر این کشورها (۲۰)، سهم افراد غیرمذهبی از جمعیت حداقل ۵ درصد افزایش یافته است.
«تغییر اساسی» چگونه تعریف می‌شود؟
بزرگترین تغییر، از نظر درصد تغییر، در میان مسیحیان بریتانیا رخ داد ، جایی که مسیحیان به کمی کمتر از نیمی از جمعیت بریتانیا کاهش یافتند (کاهش ۱۳ درصدی). در عین حال، افراد غیرمذهبی به ۴۰ درصد از جمعیت بریتانیا افزایش یافتند (افزایش ۱۱ درصدی). تغییر کمی بزرگتری در میان افراد غیرمذهبی در استونی رخ داد ، جایی که آنها به ۴۴ درصد از جمعیت کشور افزایش یافتند (افزایش ۱۲ درصدی).
در اروپا، دو کشور - فرانسه و بریتانیا - در سال ۲۰۱۰ اکثریت مسیحی داشتند و دیگر این اکثریت را ندارند. در همین حال، هلند به دومین کشور با اکثریت غیرمذهبی در اروپا تبدیل شد و به جمهوری چک پیوست.
گذشته از مسیحیان و افراد غیرمذهبی، هیچ گروه مذهبی بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ شاهد تغییر ۵ درصدی یا بیشتر در سهم خود در هیچ کشور اروپایی نبوده است.
میانگین سنی گروه‌های مذهبی
اروپایی‌ها به طور متوسط، با میانگین سنی ۴۲ سال، از مردم هر منطقه دیگری مسن‌تر هستند. اروپا به دلیل نرخ باروری نسبتاً پایین و درصد بالای سالمندان، رشد جمعیت کندتری نسبت به سایر مناطق دارد. در واقع، اگر مهاجرت نبود، جمعیت برخی از کشورهای اروپایی از سال ۲۰۰۰ کاهش می‌یافت ، زیرا مرگ و میر از زاد و ولد پیشی گرفته است.
مسلمانان با میانگین سنی ۳۴ سال، جوان‌ترین گروه مذهبی در اروپا هستند. میانگین سنی یهودیان اروپایی - مسن‌ترین گروه در منطقه - تقریباً ۵۳ سال است.
هندوها (۳۶ سال)، افراد غیرمذهبی (۳۹ سال) و بودایی‌ها (۴۰ سال) همگی میانگین سنی پایین‌تری از میانگین سنی کل منطقه دارند. ما داده‌های کافی در مورد پیروان سایر ادیان در اروپا نداریم تا ساختار سنی آنها را به طور قابل اعتمادی تخمین بزنیم.
همانند یهودیان، مسیحیان (۴۵ سال) معمولاً مسن‌تر از سایر اروپایی‌ها هستند.
به ادعای مرکز تحقیقاتی پیو در اروپا، چندین کشور به دلیل ترکیبی از مهاجرت و باروری بالاتر از حد متوسط در میان مسلمانان، شاهد افزایش سهم مسلمانان از جمعیت خود بودند. با این حال، این افزایش‌ها در هیچ کشور اروپایی از آستانه ۵ واحدی عبور نکرد. به عنوان مثال، هجوم پناهندگان جنگ سوریه به رشد متوسط درصد مسلمانان در جمعیت سوئد (۴ واحد افزایش)، اتریش (۳ واحد افزایش) و آلمان (۱ واحد افزایش) کمک کرد.
در منابع دیگر می توان تاثیر تغییرات جمعیتی مسلمانان در اروپا را درصد کودکان مسلمان در مدرسه های پایتخت‌های اروپا بر اساس ثبت و آمارهای اعلامی وزرات خانه های آموزش و پرورش و شهرداری ها پیدا کرد.بر این اساس بیش از 50 درصد کودکان مدرسه‌ای در بروکسل، 44 درصد در آمستردام، 41 درصد در وین، 36 درصد در لندن، و 36 درصد در استکهلم مسلمان هستند. نرخ رشد سالانه این جمعیت، از حدود 1.5 درصد در سال متغیر است که عمدتاً به دلیل مهاجرت گسترده و نرخ بالای زاد و ولد می‌باشد.
پاریس و کپنهاگ با 29 درصد، و حتی برلین با 23 درصد هم از این روند مستثنی نیستند. در مقابل، مادرید و رم با رشد کندتر (14-16% و 8-10%) در انتها قرار دارند.
کحققان دین می دانند که مسیحیان بزرگترین گروه مذهبی جهان هستند و در هر منطقه‌ای به جز مناطق آسیا-اقیانوسیه و خاورمیانه-شمال آفریقا اکثریت را تشکیل می‌دهند. اما سهم آنها از جمعیت جهان در حال کاهش است، زیرا تعداد زیادی از مسیحیان در سراسر جهان از دین خود «رویگردان» می‌شوند و به دین دیگری وابسته نمی‌شوند. کشورهای جنوب صحرای آفریقا از نظر تعداد مسیحیان از اروپا پیشی گرفته‌اند.
تغییر جهانی
تعداد مسیحیان در سراسر جهان ۶ درصد افزایش یافته و از ۲.۱ میلیارد نفر در سال ۲۰۱۰ به ۲.۳ میلیارد نفر در سال ۲۰۲۰ رسیده است، در حالی که جمعیت غیرمسیحیان ۱۵ درصد افزایش یافته است. در نتیجه، درصد مسیحیان از جمعیت جهان کاهش یافته و سهم آنها از ۳۱ درصد به ۲۹ درصد رسیده است.
تغییر منطقه‌ای
تغییر جمعیت مسیحیان بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ به طور گسترده‌ای در مناطق مختلف متفاوت بود.
تعداد (یا تعداد ) مسیحیان در دو منطقه کاهش یافته است. در اروپا، تعداد مسیحیان به ۵۰۵ میلیون نفر کاهش یافته است (۹٪ کاهش). در آمریکای شمالی، تعداد آنها به ۲۳۸ میلیون نفر کاهش یافته است (۱۱٪ کاهش). در هر منطقه دیگر، تعداد مسیحیان افزایش یافته است. بیشترین افزایش در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، به ۶۹۷ میلیون نفر (۳۱٪ افزایش) بوده است.
درصد ساکنان مسیحی در پنج منطقه کاهش و تنها در کشورهای جنوب صحرای آفریقا افزایش یافته است. درصدها بیشترین کاهش را در مناطقی داشته‌اند که از ابتدا جمعیت مسیحی زیادی داشته‌اند .
در آمریکای شمالی، مسیحیان اکنون ۶۳٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند (۱۴ درصد کاهش)، در حالی که در اروپا ۶۷٪ (۸ درصد کاهش) را تشکیل می‌دهند. در منطقه آمریکای لاتین-کارائیب، مسیحیان ۸۵٪ از جمعیت را تشکیل می‌دهند (۵ درصد کاهش).
مسیحیان در سال ۲۰۱۰ کمتر از ۱۰٪ از کل جمعیت را در هر دو منطقه آسیا-اقیانوسیه و خاورمیانه-شمال آفریقا تشکیل می‌دادند؛ این سهم از آن زمان تاکنون در هر منطقه کمتر از ۱ واحد کاهش یافته است.
کشورهای جنوب صحرای آفریقا تنها منطقه‌ای بودند که سهم مسیحیان از جمعیت در آن افزایش یافت، اگرچه آنها کمتر از ۱ واحد درصد رشد داشتند و در سال ۲۰۲۰ به ۶۲ درصد رسیدند.
توزیع منطقه‌ای مسیحیان
در طول قرن گذشته ، جمعیت مسیحیان جهان به طور فزاینده‌ای در کشورهای جنوب صحرای آفریقا متمرکز شده است.
بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰، کشورهای جنوب صحرای آفریقا از نظر جمعیت مسیحی از اروپا پیشی گرفتند. تا سال ۲۰۲۰، کشورهای جنوب صحرای آفریقا ۳۱٪ از کل مسیحیان جهان را در خود جای داده‌اند (۶ واحد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۰)، در حالی که اروپا ۲۲٪ از جمعیت مسیحیان جهان را در خود جای داده است (۴ واحد کاهش).
بسیاری از مسیحیان نیز در منطقه آمریکای لاتین-کارائیب (۲۴٪ از کل مسیحیان، کاهش ۱ درصدی از ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰) و آمریکای شمالی (۱۰٪، کاهش ۲ درصدی) زندگی می‌کنند.
کشورهایی با بیشترین تعداد مسیحیان
ایالات متحده بیش از هر کشور دیگری جمعیت مسیحی دارد. حدود یک دهم کل جمعیت مسیحیان جهان در ایالات متحده زندگی می‌کنند، جایی که تخمین زده می‌شود ۶۴٪ از مردم (در تمام سنین) در سال ۲۰۲۰ مسیحی بوده‌اند.
ده کشوری که بیشترین تعداد مسیحیان را دارند، در مجموع ۱.۱ میلیارد نفر یا ۴۷٪ از مسیحیان جهان را در خود جای داده‌اند.
در حالی که گزارش‌های رسانه‌ها در دهه ۲۰۱۰ اغلب حاکی از آن بود که چین در آستانه داشتن بزرگترین جمعیت مسیحی در جهان است، نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که جمعیت مسیحی چین همچنان در بین ۱۰ کشور بزرگ جهان قرار ندارد. بر اساس خودشناسی مذهبی اندازه‌گیری شده در نظرسنجی‌ها، تخمین می‌زنیم که تقریباً ۲۵ میلیون مسیحی چینی در سال ۲۰۲۰ وجود داشته است. برای تحلیل عمیق مسیحیت در چین، به فصل مسیحیت گزارش ۲۰۲۳ ما با عنوان « سنجش دین در چین » مراجعه کنید.
سهم مسیحیان از جمعیت در کدام مناطق بیشترین تغییر را داشته است؟
در ۴۱ کشور، سهم جمعیتی که خود را مسیحی معرفی می‌کنند به طور قابل توجهی تغییر کرده است (حداقل ۵ درصد). در همه این کشورها به جز یکی از آنها - موزامبیک - سهم جمعیت مسیحی کاهش یافته است .
«تغییر اساسی» چگونه تعریف می‌شود؟
کشورهایی که سهم مسیحیان در آنها کاهش یافته است، در سراسر جهان پراکنده‌اند، اما بسیاری از آنها در اروپا و سایر کشورهای غربی یا انگلیسی‌زبان هستند که اکثریت مسیحیان در آنها برای دهه‌ها در حال کاهش بوده است. این تغییر تا حد زیادی ناشی از نرخ بالای بی‌اعتقادی به مسیحیت است - یعنی افرادی که در کودکی مسیحی بوده‌اند، در بزرگسالی از دین خود جدا می‌شوند .
منبع:
هکت، کنراد، مارسین استوناوسکی، یونپینگ تانگ، استفانی کرامر، آن فنگیان شی، و دالیا فهمی. 2025. «چگونه چشم‌انداز مذهبی جهانی از 2010 تا 2020 تغییر کرد». مرکز تحقیقات پیو. doi: 10.58094/fj71-ny11 .
نظر شما